In de nieuwe Hand in Hand, het blad van de Feyenoord Supportersvereniging, staat deze maand weer een artikel van mijn hand in de rubriek ‘Vergeten Feyenoorders’. De naam van deze speler zal bij weinig Feyenoordsupporters een belletje doen rinkelen, maar Wendel Fräser was halverwege de jaren ’80 een fenomeen ‘op’ Rotterdam-Zuid. Niet bij de van rood en wit, maar bij mijn oude amateurclub Spartaan ’20. Op 18-jarige leeftijd maakte hij zijn debuut in het eerste elftal, waarvan mijn oom elftalleider was. Als klein jochie keek ik wel een beetje tegen Wendel op. Hij was razendsnel, links- en rechtsbenig en had een fabelachtige techniek. Hij was een van de beste voetballers die ik op dat moment regelmatig live aan het werk zag. Ik vond het dan ook schitterend dat Wendel mijn trainer werd in de D-tjes van Spartaan.

Mijn bewondering werd nog groter toen Wendel in 1987 de overstap maakte naar mijn favoriete club: Feyenoord. Dat was wat, als je uit Rotterdam-Zuid komt (en nog steeds trouwens). Ik zie hem nog staan voor de oude hoofdkantine aan de Oldegaarde. In zijn glimmende, rode Hummel-trainingspak was hij Dé Man. Helaas kwam Wendel bij Feyenoord weinig aan spelen toe en na een jaar vertrok hij naar RBC. In Roosendaal speelde hij zich in de kijker bij het ambitieuze SVV dat hem een tweejarig contract aanbood. Bij SVV wilde hij zijn droom waarmaken: in de Eredivisie spelen.

Helaas zou het anders lopen. Op 7 juni 1989 – aanstaande zaterdag precies 25 jaar geleden – kwam Wendel Fräser om het leven bij de ramp met het SLM-vliegtuig. Waarschijnlijk heb ik het bericht toen op het Journaal gehoord. Ik was net 13 en had nog nooit meegemaakt dat er iemand overleed die ik kende. Laat staan zo’n jong iemand van slechts 22 en dan ook nog eens op zo’n bizarre manier. Ik herinner me dat mijn oom vertelde over de drukbezochte uitvaart op de Zuiderbegraafplaats, een emotionele gebeurtenis met hartverscheurende taferelen. Ome Henk kennende zal hij het die middag ook niet droog hebben gehouden.

Bij een verhuizing van een vriend kwam ik een boek tegen over de SLM-ramp, ‘Eindbestemming Zanderij, het vergeten verhaal van het Kleurrijk Elftal’. Ik vroeg of ik het boek kon lenen, want ook ik was het verhaal bijna vergeten. Tijdens een interview met Jimmy Simons, een andere oud-Feyenoorder, kwam de ramp opnieuw ter sprake. Simons bleek ternauwernood aan het ongeluk ontsnapt te zijn en noemde een paar keer zijn vriend, “wijlen Wendeltje”. Beide toevallige gebeurtenissen vormden voor mij de aanleiding om precies een kwart eeuw na de ramp een portret te maken over Wendel Fräser.

Het schrijven van het artikel was voor mij een kleine trip down memory lane. Voor beeldmateriaal bij het artikel bezocht ik mijn oude club aan de Oldegaarde waar ik al meer dan twintig jaar niet meer was geweest. In een van interviews met Wendel die ik aantrof in de plakboeken van Spartaan, werd zelfs het elftal genoemd waar Wendel trainer van was, de D2. Mijn elftal dus. Ook kwam ik artikelen tegen over de gloriejaren van Spartaan ’20 in de jaren ’80, met Ome Henk feestvierend op de foto’s.

“Wendel was een beetje je ooms oogappel”, vertelde de oud-secretaris van Spartaan me. “Hij was gek van ‘die kleine’, zoals hij Wendel altijd noemde.” Niet alleen vanwege zijn voetbalkwaliteiten, maar ook vanwege zijn altijd vrolijke, innemende persoonlijkheid. En altijd beleefd: “Meneer Teulings”, noemde hij zijn elftalleider, nooit Henk. Mijn oom zou het mooi hebben gevonden dat zijn jongste neef een artikel aan ‘die kleine’ heeft gewijd. Helaas is Ome Henk – die altijd binnen een minuut nadat hij had gevraagd hoe het op school ging, over voetballen begon – er ook niet meer. Woensdag alweer zes jaar.

Voor het artikel sprak ik verder met vrienden van Wendel, medespelers, Lex Schoenmaker (zijn oude trainer bij Feyenoord) en mensen van RBC. Zijn broer Hille kreeg ik echter maar niet te pakken. Net nadat ik het stuk naar de eindredactie had gestuurd, belde hij me. We spraken af dat ik het artikel naar hem zou mailen, ter controle van feitelijke onjuistheden. Een paar dagen later belde hij terug. Hij had een brok in zijn keel gehad bij het lezen, vertelde hij. “Ik wil je graag bedanken. Ook namens mijn vriendin. Zij heeft Wendel nooit gekend. Nu heb ik eindelijk aan haar kunnen laten lezen wie mijn broer was.”

Kijk, dat bedoel ik nu als ik zeg dat ik graag schrijf over ‘voetbal & emotie’.

Vandaag zou Wendel Fräser 47 jaar zijn geworden.

Hieronder zijn levensverhaal.

Gepubliceerd in: Hand in Hand, magazine Feyenoord Supportersvereniging, juni 2014